Herziening criteria Stookwijzer. Afleiden Criteria Stookwijzer op basis van overlastmeldingen

Abstract

De Stookwijzer uit 2017 informeert inwoners van Nederland wanneer ze wel of niet houtvuur kunnen stoken. Het instrument geeft voor elke postcode per uur een advies (code geel, oranje of rood). De criteria voor de adviezen zijn met de kennis van toen bepaald op basis van de windsnelheid en luchtkwaliteit. Het RIVM adviseert het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW(Infrastructuur en Waterstaat)) nu de criteria van de Stookwijzer te herzien. Met de nieuwe criteria kan de overlast door houtrook minder worden wanneer mensen zich bij code rood aan het advies houden om niet te stoken. De nieuwe criteria zijn onderbouwd met informatie van ruim 5.000 meldingen van overlast door houtrook tussen 2020 en 2022. Het aantal overlastmeldingen bleek sterk samen te hangen met de windsnelheid. Hoe lager de windsnelheid, hoe meer meldingen. Dan wordt houtrook namelijk minder verdund. De Beaufort-schaal voor windkracht is bij de bevolking bekender dan de windsnelheid in meter per seconde. Daarom adviseert het RIVM om bij een windkracht van 2 Beaufort of minder geen hout te stoken (code rood). Boven een windkracht van 2 Beaufort kijkt de nieuwe Stookwijzer ook naar de luchtkwaliteit. Voorgesteld wordt dit criterium te richten op de concentratie fijnstof PM2,5(fijnstof) in de lucht, de fijnstofdeeltjes kleiner dan 2,5 micrometer. Houtstook draagt namelijk veel bij aan de concentratie PM2,5 in de lucht. Tot slot adviseert het RIVM om een stookadvies te geven voor tijdblokken van 6 uur en niet meer per uur. Door het advies al te geven vóórdat het volgende blok van 6 uur begint, weten mensen al vroeg waar ze aan toe zijn. Op basis van de voorgestelde criteria zal vaker een code geel en een code rood worden gegeven. Code oranje zal met de nieuwe criteria veel minder voorkomen dan nu. Deze code wordt dan alleen nog maar gegeven bij een matige luchtkwaliteit door PM2,5. Dat komt niet vaak voor. Code geel geeft aan: ‘Let op: stoken zorgt voor overlast en luchtverontreiniging’. Oranje betekent ‘Het is beter geen hout te stoken’, en rood houdt in: ‘Stook geen hout’.

Created in 2017, the Stookwijzer (‘stoking guide’) informs residents of the Netherlands when they can or cannot light wood fires. The tool gives an hourly advice (code yellow, amber or red) for each postcode. The criteria underpinning the advice are based on wind speed and air quality, using the knowledge available at the time. RIVM has advised the Ministry of Infrastructure and Water Management to update the Stookwijzer criteria. Provided that people observe the guidance not to light wood fires when a code red is in force, the new criteria will have the potential to reduce wood smoke nuisance. The new criteria are based on information derived from more than 5,000 reports of wood smoke nuisance made from 2020 to 2022. It has been shown that the number of nuisance reports is closely related to wind speed: the lower the wind speed, the higher the number of reports. This is because wood smoke is thicker under those conditions. The Beaufort wind force scale is better known among the general population than the scale that measures wind speed in metres per second. For this reason, RIVM recommends not lighting wood fires in winds of Beaufort force 2 or less (code red). For winds of more than Beaufort force 2, the new Stookwijzer will also take air quality into consideration. The proposal is to base the relevant criterion on the concentration in the air of PM2.5 fine particles, meaning those measuring less than 2.5 micrometres. The reason for this is that wood fires contribute significantly to the concentration in the air of PM2.5. Finally, RIVM recommends giving a stoking advice every six hours, rather than hourly. Giving the advice before the start of the next six-hour period will inform people in a timely fashion of what they can expect. If the proposed criteria are adopted, this will result in more frequent code yellow and code red situations and less frequent code amber situations than is currently the case. In that eventuality, the latter code will only be used under poor air quality conditions as a result of PM2.5. This is rare. Code yellow means ‘Caution: lighting wood fires will cause nuisance and air pollution’. Code amber means ‘Lighting wood fires is not recommended’, whereas code red means ‘Do not light wood fires’.